Βιβλίο : Η Χιονοδρομία στην Ελλάδα

Ένα βιβλίο που κυκλοφόρησε πρόσφατα (2010) από τις εκδόσεις Ελευθερουδάκη είναι το "Η Χιονοδρομία στην Ελλάδα, Ιστορία και Ιστορίες" . Έξοχο βιβλίο  με όλη την ιστορία των χιονοδρομιών στην Ελλάδα έως σήμερα. Και αυτό που μας ενδιαφέρει εμάς για την Πάτρα θα διαβάστε για την συμβολή του ΕΟΣ Πατρών στην εξέλιξη και εμφάνιση της χιονοδρομίας στην Ελλάδα. Και πολλές φωτογραφίες από την δραστηριότητα του συλλόγου αλλά και αθλητών .

Το βιβλίο περιέχει και CD με πρόσθετα στοιχεία . 

Ο Λουκάς Αδαμόπουλος γεννήθηκε το 1928 στην Πάτρα. Ήταν αθλητής στίβου (1946-1957) της Παναχαΐκής και της Εθνικής ομάδας στίβου. Ήταν δρομέας μεγάλων αποστάσεων και διακρίθηκε ιδιαίτερα στα 800 και 1.500 μέτρα. Ήταν κάτοχος και του πανελλήνιου ρεκόρ στα 1.500μ και στα 1000 μ.
Κορυφαίος επαρχιώτης αθλητής στον διαγωνισμό του ΣΕΓΑΣ για το 1949, στην βαθμολογία του διαγωνισμού μετρούσαν όλα τα αποτελέσματα της χρονιάς για σωμματεία κι αθλητές . Το 1974 έγινε προπονητής αθλητών στίβου στην Παναχαΐκή και στο Πάτραι. Βασικό στέλεχος της εθνικής ομάδας στίβου .

1946	Λαϊκός αγώνας Πάτρας	Μαραθώνιος	1ος
1950	Διασυλλογικό Α΄κατηγορίας	800μ.	1ος
1950	Πανεπαρχιακό	800μ.	1ος
1950	Πανεπαρχιακό	1.500	1ος
1950	Πανελλήνιο	800μ.	2ος
1950	Πανελλήνιο	1.500	2ος
1950	Παναχαικοί αγώνες	800μ.	1ος
1950	Παναχαικοί αγώνες	1.500μ.	1ος
1950	Πανελλήνιο Στρατιωτικό	400μ.	3ος
1950	Πανελλήνιο Στρατιωτικό	1.500μ.	1ος
1950	Πανελλήνιο Στρατιωτικό	Σκυταλοδρομία	1ος
1950	Αγγλοελληνικοί αγώνες	1.500	2ος
1954	Ελευθέρια	3.000μ.	2ος
1954	Περιφερειακό ανώμαλου δρόμου	7.000μ.	1ος
1954	Αγώνας 3.000μ.	3.000μ.	1ος

πηγές : βικιπαίδεια  και το αντίστοιχο άρθρο όπου υπάρχει αρχείο των συγγραφέων
η φωτογραφία είναι από την Αθλητικό Ηχώ και το αρχείο της στο διαδίκτυο

Οιβώτας ο Δυμαίος

Ο Οιβώτας ο Δυμαίος (Οἰβώτας σημαίνει «βοσκός προβάτων») ήταν αρχαίος ολυμπιονίκης.
Γιός του Οινία από την Αρχαία Δύμη της Αχαΐας, νίκησε στην 6η Ολυμπιάδα το 756 π.Χ. και σύμφωνα με τον μύθο στην πατρίδα του για να τον τιμήσουν έστησαν αγαλμά του. Ο Οίβωτας όμως δεν έμεινε ικανοποιημένος από τα βραβεία που πήρε αλλά και από τις τιμές που του απέδωσαν οι συμπολίτες του και καταράστηκε όλους τους Αχαιούς να μην ξανακερδίσουν σε Ολυμπιακούς Αγώνες. Η κατάρα του έπιασε και κράτησε τριακόσια χρόνια, μέχρι που οι Αχαιοί ζήτησαν χρησμό από το μαντείο των Δελφών. Έτσι οι Αχαιοί επιπλέον έστησαν άγαλμά του στην Άλτις της Ολυμπίας το 456 π.Χ.. Τότε ήταν, πάντα σύμφωνα με τον μύθο, που κέρδισε ο Σώστρατος ο Πελληνεύς στο στάδιο παίδων. Στο εξής όσοι Αχαιοί αγωνίζονταν στην Ολυμπία θυσίαζαν πρώτα στο άγαλμα του Οίβωτα και, αν νικούσαν, στεφάνωναν το άγαλμα του

πηγές: βικιπαίδεια και το αντίστοιχο άρθρο όπου υπάρχει αρχείο των συγγραφέων 

Θεμιστοκλής Διακίδης

Ο Θεμιστοκλής Διακίδης (1882 - 1944) ήταν αδελφός του Λιθογράφου και ευεργέτη της Πάτρας Ιωάννη, ήταν και ο ίδιος λιθογράφος και είχε δικό του λιθογραφείο. Υπήρξε αθλητής του Παναχαϊκού ΓΣ, τη σημερινή Παναχαϊκή Γ.Ε., ενώ ήταν φυσιολάτρης και ιδιαίτερα ενθουσιώδης φίλαθλος. Έκανε πολλές δωρεές στην πόλη, ενώ αναδείχτηκε 2ος ολυμπιονίκης στην μεσολυμπιάδα της Αθήνας το 1906 στο άλμα εις ύψος. Ήταν πολύ τολμηρός και πρωτοπόρος στην εποχή του και ο πρώτος Πατρινός που τόλμησε να εμφανιστεί δημοσίως χωρίς καπέλο, σε μια εποχή που επιβάλετο το καπέλο όταν κυκλοφορούσες στους δρόμους. Επίσης ήταν ο πρώτος στην Πάτρα που φόρεσε πουκάμισο με γιακά.
Έπαιξε και ποδόσφαιρο με την ομάδα της Γ.Ε. Πατρών.
Σκοτώθηκε στις 8 Μαΐου 1944 όταν βρέθηκε τυχαία σε συμπλοκή ανταρτών και Γερμανών στο κέντρο της πόλης.

Πανελλήνιες νίκες

• Στους πανελλήνιους αγώνες του 1901:

1ος Άλμα εις ύψος 1.575 μ. Πανελλήνιο ρεκόρ

1ος ασκήσεις σε μονόζυγο

Συμμετείχε επίσης στην Ελληνορωμαϊκή πάλη όπου σ τον πρώτο αγώνα νίκησε τον Γρυπιώτη του Πανελληνίου. Στον τρίτο αγώνα παραιτήθηκε . Συμμετείχε επίσης στην Διελκυστίνδα με την ομάδα της ΓΕΠ.

• Στους πανελλήνιους αγώνες του 1904:

1ος στο Άλμα εις Ύψος με 1.725 μ. (Πανελλήνιο ρεκόρ που διατηρήθηκε για 20 χρόνια)

• Στους πανελλήνιους αγώνες του 1906:

1ος Άλμα εις ύψος μετά φοράς με άλμα 1.70 μ.

1ος Άλμα εις ύψος άνευ φοράς με άλμα 1.25 μ.

1η στη Διελκυστίνδα

• Στους πανελλήνιους αγώνες του 1907 αναδείχτηκε:

1ος σε Άλμα εις Ύψος 1.70 μ.

2ος στο Άλμα εις Ύψος άνευ φοράς 1.35

3ος στο Αθλητικό Πένταθλο

1ος στην Πάλη Μέσων Βαρών

Στο τριπλούν με 12.60 μ. προκρίθηκε για τον τελικό αλλά δεν κατέκτησε μετάλλιο

• Στους πανελλήνιους του 1909 ήρθε :

1ος στο Άλμα εις Ύψος με άλμα 1.68.

• Στους Πανελλήνιους του 1910 :

1ος ,σε ισοβαθμία μαζί με άλλους δύο, στο Άλμα εις Ύψος μα άλμα 1.62.

πηγές :  Βικιπαίδεια και το αντίστοιχο άρθρο όπου υπάρχει αρχείο των συγγραφέων

Κωνσταντίνος Κοζανιτάς

Ο Κωνσταντίνος Κοζανιτάς (1880-1954) ήταν τσαγκάρης στο επάγγελμα και 2ος Ολυμπιονίκης στην Μεσολυμπιάδα της Αθήνας το 1906 στο άθλημα της αναρρίχησης επί κάλω (αναρρίχηση σε σκοινί). Για να προπονείται καθημερινά είχε κρεμάσει από το ταβάνι του μαγαζιού του στην Πάτρα ένα καραβόσκοινο για να ανεβαίνει στο πατάρι ενώ όλοι οι άλλοι χρησιμοποιούσαν την σκάλα. Επίσης ο Κοζανιτάς συμμετείχε με τον Παναχαϊκό Γ.Σ. και στους 11ους Πανιώνιους αγώνες που έγιναν στην Σμύρνη το 1907 κερδίζοντας την 1η θέση στο ίδιο αγώνισμα.

πηγές : Βικιπαίδεια και το αντίστοιχο άρθρο όπου υπάρχει αρχείο των συγγραφέων

Κωνσταντίνος Λάζαρος

Ο Κωνσταντίνος Λάζαρος Ήταν Έλληνας, 2ος ολυμπιονίκης ,απο την Πάτρα στη Μεσολυμπιάδα της Αθήνας το 1906 και στο αγώνισμα της Διελκυστίνδας μαζί με τους Γ. Ψάχο, Β. Ψάχο, Παρνασσά Σπυρίδων Λάζαρος, Αντώνιος Τσίτας, Σπυρίδων Βέλλας, Γεώργιος Παπαχρήστου και Παναγιώτης Τριβουλίδας. Ήταν αθλητής της Γ.Ε. Πατρών και πρώτος πανελληνιονίκης το 1906 στην Διελκυσστίνδα. .

Ιωάννης Μητρόπουλος

Ο Ιωάννης Μητρόπουλος ήταν Πατρινός που έμενε στην Αθήνα και ήταν αθλητής του Εθνικού ΓΣ Αθηνών.

Γεννήθηκε το 1874. Καταγόταν από την Ζαχλορού Αχαΐας. Το 1896, στην 1η Ολυμπιάδα της Αθήνας, αναδείχτηκε πρώτος στους κρίκους. Ο αγώνας έγινε στις 28 Μαρτίου 1896. Κατέκτησε επίσης ένα χάλκινο μετάλλιο στο ομαδικό του δίζυγου, με την ομάδα του Εθνικού Γυμναστικού Συλλόγου

πηγές: Βικιπαίδεια και το αντίστοιχο άρθρο όπου υπάρχει αρχείο των συγγραφέων

Θεόδωρος Μακρής

Ο Θεόδωρος Μακρής ήταν Έλληνας από την Πάτρα, 1ος ολυμπιονίκης στη Μεσολυμπιάδα της Αθήνας το 1906, στο αγώνισμα άλμα επί κοντώ με 3,25μ, πετυχαίνοντας νέο Πανελλήνιο ρεκόρ. Ήταν αθλητής της Γ.Ε. Πατρών, αλλά το 1904 αγωνίστηκε με τα χρώματα του Παναχαικού για να ξαναεπιστρέψει στη ΓΕΠ και να ξαναπάει στον Παναχαϊκό το 1910.

Πανελλήνιες νίκες

• Πανελλήνιοι αγώνες 1904 :

1ος άλμα εις ύψος 3,22 (Πανελλήνιο ρεκόρ)

• Πανελλήνιοι αγώνες 1906 :

1οςάλμα εις ύψος άνευ φόρας 1,26

• Πανελλήνιοι αγώνες 1906 :

3ος στο Άλμα επί κοντώ 2.80

Άλλες νίκες

• Παναχαϊκοί αγώνες 1900 :

1ος Άλμα επί κοντώ

• Εσωτερικοί αγώνες ΓΕΠ 1900 :

1ος Άλμα επί κοντώ 2.88 μ.

1ος Μονόζυγο

2ος κρίκους

πηγές: Βικιπαίδεια και το αντίστοιχο άρθρο όπου υπάρχει αρχείο με τους συγγραφείς

Κωνσταντίνος Παρνασσάς

Ο Κωνσταντίνος Παρνασσάς ήταν  από την Πάτρα, αργυρός ολυμπιονίκης στη λεγόμενη Μεσολυμπιάδα της Αθήνας το 1906 και στο αγώνισμα της Διελκυστίνδας μαζί με τους Γ. Ψάχο, Β. Ψάχο, Σπ. Λάζαρο, Κ. Λάζαρο, Αντ. Τσίτα, Σπ. Βέλλα, Γ. Παπαχρήστου και Παν. Τριβουλίδα. Ήταν αθλητής της Γ.Ε. Πατρών με την οποία ήταν πρώτος στο πανελλήνιο πρωτάθλημα του 1906 στην διελκυστίνδα. Στους Παναχαϊκούς αγώνες του 1900 ήταν 1ος Άρση Βαρών (80 οκάδες) και 1ος ασκήσεις σε εφαλτήριο

Αντώνιος Πέπανος

Ο Αντώνιος Πέπανος γεννήθηκε το 1866 στην Πάτρα. Την εποχή του ήταν ο καλύτερος Έλληνας κολυμβητής και είχε τερματίσει πρώτος σε όλους τους αγώνες που είχε συμμετάσχει έως τότε. Το 1896 στην 1η Ολυμπιάδα της Αθήνας ανακηρύχθηκε δεύτερος ολυμπιονίκης στην κολύμβηση 500 μέτρων με πρώτο τον αυστριακό Νόιμαν. Οι αγώνες έγιναν στη Ζέα στις 30 Μαρτίου 1896. Κατά τη διάρκεια του αγώνα αγωνίστηκε άρρωστος από βαρύ κρυολόγημα και αιμορραγία στην μύτη, για αυτό τον λόγο άλλωστε δεν αγωνίστηκε και στα 1,200 μέτρα όπου είχε δηλώσει συμμετοχή. Ήταν ιδιοκτήτης καφενείου στην Πλατεία Γεωργίου Α΄. Επίσης ήταν αθλητής του Παναχαικού Γυμναστικού Συλλόγου Πατρών από το 1891 και μουσικός της φιλαρμονικής μπάντας. Θεωρούνταν ανεγνωρισμένα ο καλύτερος Έλληνας κολυμβητής.
Ο Πέπανος διατηρούσε καφενείο στην Πλατεία Γεωργίου Α΄.

πηγές : Βικιπαίδεια και το αντίστοιχο άρθρο όπου υπάρχει αρχείο με τους συγγραφείς

Αριστόβουλος Πετμεζάς

Ο Αριστόβουλος Πετμεζάς ήταν  ολυμπιονίκης από τα  Καλάβρυτα και  αθλητής του Παναχαϊκού. Καταγόταν από την σπουδαία οικογένεια των Πετμεζά ή Πετιμεζά κι ήταν γιός του πολιτικού Λεωνίδα Πετμεζά  .

Στους πρώτους πανελλήνιους αγώνες του 1896που ήταν και προκριματικοί για την ολυμπιάδα ήταν 2ος στο Άλμα είς ύψος, 3ος στο Άλμα είς μήκος και 1ος στις Ασκήσεις σε εφαλτήριο ενώ συμμετείχε ακόμα και στον Μαραθώνιο χωρίς να κατακτήσει μετάλλιο.

Στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 1896, πήρε μέρος στη γυμναστική, στο αγώνισμα του μονόζυγου και κατέκτησε την τρίτη θέση, πίσω από τους Γερμανούς αθλητές Χέρμαν Βεϊνγκάρντνερ και Αλφρεντ Φλάτοου. Στο μονόζυγο μετείχαν 17 αθλητές και ο Πετμεζάς ήταν ο μοναδικός Έλληνας .

Άλλες νίκες του : Α΄Εσωτερικοί αγώνες του Παναχαϊκού 1892: 1ος Ασκήσεις επί της γέφυρας (Εταίρων, κάτω των 18). Β΄ Εσωτερικοί Αγώνες Παναχαϊκού 1893 : 1ος Άλμα απλούν εις μήκος και 1ος Ασκήσεις επί δίζυγου. Δοκιμαστικοί Αγώνες Παναχαϊκού 1895 : 1ος Άλμα είς μήκος, 1ος Άλμα εις ύψος άνευ βατήρος 1,65 μ. και 1ος δρόμο 100 μ. σε κατωφέρεια 12΄΄5. Εσωτερικοί Αγώνες Παναχαϊκού 1896 : 2ος Άρση βαρών δι αμφοτέρων χειρών

Ανδρέας Πολλάκης

Ο Ανδρέας Πολλάκης ήταν , Πατρινός , ολυμπιονίκης το 1906 στην λεγόμενη μεσολυμπιάδα της Αθήνας . Ήταν πρώτος ολυμπιονίκης στο γυμναστικό πένταθλο με 86 βαθμούς και 2ος και στο Γυμναστικό έξαθλο με 102 βαθμούς 2ος .

Ανήκε στην ομάδα του Παναχαϊκού. Επίσης ήταν πανελληνιονίκης  στους  πανελλήνιους αγώνες του 1906 στην αναρρίχηση με σχοινί . Είχε κατακτήσει πρώτες και δεύτερες θέσεις στους Πανιώνιους αγώνες της Σμύρνης , Το 1904 ήταν  1ος ασκήσεις στο δίζυγο και 2ος ασκήσεις στο μονόζυγο, ενώ το 1907 ήταν επίσης 1ος ασκήσεις σε δίζυγο και 2ος σε ασκήσεις σε μονόζυγο.

Πατραϊκός Αθλητισμός Τόμος Α΄και Β΄Αχαϊκές εκδόσεις Νικολάου Πολίτη. 
Η Σμύρνη του Πανιώνιου, Πέτρου Λινάρδου, Οι φίλοι των τεχνών, Νέα Σμύρνη 1998, 

Δημήτριος Τόφαλος

O Δημήτριος Τόφαλος (Πάτρα 1884- Πάτρα 15 Νοεμβρίου 1966) ήταν αθλητής της άρσης βαρών. Το 1899 γράφεται στην Γ.Ε. Πατρών, τη σημερινή Παναχαϊκή Γ.Ε.. Παρόλο το ελάττωμα που είχε (σε ηλικία 12 ετών είχε ένα ατύχημα που είχε σαν συνέπεια το ένα του χέρι να είναι πιο μικρό) πέτυχε αμέτρητες νίκες στην άρση βαρών και έγινε διάσημος στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Πάμπολλες φορές πρωταθλητής Ελλάδος και πρώτος με παγκόσμιο ρεκόρ στην μεσολυμπιάδα του 1906 στην Αθήνα. Αξίζει να σημειωθεί πως το ρεκόρ που κατέρριψε ήταν δικό του από το 1904. Δεν ευτύχησε να λάβει μέρος στην Ολυμπιάδα του 1904 στο Σαιντ Λούις καθώς αρρώστησε κατά τη διάρκεια του ταξιδιού και αναγκάστηκε να νοσηλευτεί σε νοσοκομείο στην Αμβέρσα. Μέγιστη ατυχία, αν αναλογιστεί κανείς πως για να πραγματοποιήσει το ταξίδι έγινε έρανος ώστε να συγκεντρωθεί το ποσό που χρειαζόταν, το οποίο ήταν υπέρογκο για την εποχή. Το 1908 το πρόγραμμα των αγώνων δυστυχώς δεν συμπεριλάμβανε πια την άρση βαρών.
Το 1906 μετά το τέλος της μεσολυμπιάδας, κατά την επιστροφή του στην Πάτρα, οι Πατρινοί του επιφύλαξαν πρωτοφανή υποδοχή με αξιοσημείωτο χαρακτηριστικό ότι στον σταθμό τον περίμεναν 6.000 περίπου φίλαθλοι. Το παγκόσμιο ρεκόρ του διατηρήθηκε μέχρι το 1914. Αργότερα έφυγε για την Αμερική όπου έκανε μεγάλη καριέρα σαν αθλητής της ελευθέρας πάλης (κατς), ενώ έκανε και καριέρα τενόρου. Το 1952, διάσημος πλέον, επέστρεψε στην Πάτρα όπου έζησε μέχρι το τέλος της ζωής του.
Είχε κατακτήσει 140 έπαθλα στην άρση βαρών και 251 στην ελευθέρα πάλη (κατς). Στην Αμερική διετέλεσε μάνατζερ και προπονητής του Τζιμ Λόντου και πρόεδρος του ελληνικού συλλόγου Ερμής Νέας Υόρκης. Η Πάτρα τον τίμησε, δίνοντας το όνομά του σε οδό της πόλης αλλά και στο κλειστό γυμναστήριο στη συνοικία προάστιο της Πάτρας.
Σε νεότερους χρόνους το όνομά του έγινε συνώνυμο του πολύ δυνατού και μεγαλόσωμου άντρα.(Π.χ. αυτός είναι τόφαλος=θηριώδης.)

 πηγές: Βικιπαίδεια και το αντίστοιχο άρθρο όπου υπάρχει αρχείο των συγγραφέων

Στέφανος Χρηστόπουλος

Γεννήθηκε και έζησε στην Πάτρα και έμενε στην συνοικία του Αγίου Ανδρέα. Σε ηλικία 20 ετών εντάχτηκε στην ΓΕ Πατρών, την σημερινή Παναχαϊκή Γ.Ε. . Ψαράς στο επάγγελμα, ήταν αγαπητός για την καλοσύνη του και την εργατικότητα του. Κατά την διάρκεια της Ολυμπιάδας της Αθήνας το 1896 οι συνάδελφοι του ψαράδες της Πάτρας έκαναν δεήσεις για να δυναμώσει ο θεός τα χέρια του και να βγει νικητής.
Αναδείχτηκε 3ος Ολυμπιονίκης στο αγώνισμα της Ελληνορωμαϊκής Πάλης στην 1η Ολυμπιάδα και από καθαρή ατυχία έχασε το χρυσό μετάλλιο, αφού τραυματίστηκε στον προκριματικό αγώνα ενάντια στον Γεώργιο Τσίτα.
Έπαιξε και ποδόσφαιρο με την ομάδα της Γ.Ε. Πατρών.

Πανελλήνιες νίκες

• Στους πανελλήνιους αγώνες του 1896:

1ος Πάλη

Επίσης ήταν 4ος στον μαραθώνιο

• Στους πανελλήνιους αγώνες του 1901:

1ος στην Πάλη

Συμμετείχε επίσης και στη Διελκυστίνδα με την ομάδα της ΓΕΠ , και στην Άρση βαρών με τα δυό χέρια . Στην Ελληνορωμαϊκή πάλη στον πρώτο αγώνα νίκησε τον Σοφό του Πανελληνίου σε ένα λεπτό, Στον τρίτο αγώνα νίκησε τον Παλαιολόγο σε πέντε λεπτά και αναδείχτηκε πρώτος.

• Στους πανελλήνιους αγώνες του 1904:

2ος στην Άρση Βαρών με το ένα χέρι , Αμφίσφυρο 61 οκάδων

3ος στην Άρση Βαρών , Αμφίσφυρο 92 οκάδων

• Στους πανελλήνιους αγώνες του 1906:

1ος Ελληνορωμαϊκή πάλη

2ος Άρση βαρών με τα δύο χέρια 113 κιλά

2ος Άρση βαρών με το ένα χέρι 88.30 κιλά

1ος με την ομάδα διελκυστίνδας της ΓΕΠ

• Στους πανελλήνιους αγώνες του 1907 αναδείχτηκε :

1ος στην Πάλη στην κατηγορία Βαρέων Βαρών

1ος στην Άρση Βαρών.

• Στους πανελλήνιους αγώνες του 1909 ήταν:

1ος στην Άρση Βαρών.

Άλλες νίκες

• Δοκιμαστικοί αγώνες (προκριματικά πανελλήνιων αγώνων) 1896 :

1ος στη πάλη

• Παναχαϊκοί αγώνες 1898 :

1ος στην Πάλη

• Εσωτερικοί αγώνες Γυμναστικής Εταιρίας 1900:

1ος Άρση Βαρών 85 οκάδες (108.800 κιλά)

Όταν σταμάτησε την καριέρα του έγινε προπονητής αθλητών στην ΓΕ Πατρών.

πηγές: Βικιπαίδεια και το αντίστοιχο άρθρο όπου υπάρχει αρχείο των συγγραφέων

Βασίλειος Ψάχος

Ο Βασίλειος Ψάχος (1887 - ? ) ήταν Έλληνας 2ος ολυμπιονίκης απο την Πάτρα στης Μεσολυμπιάδα της Αθήνας το 1906 στο Αγώνισμα της Διελκυστίνδας με την εθνική ομάδα. Αδελφός του ήταν ο επίσης ολυμπιονίκης στο ίδιο αγώνισμα Γεώργιος Ψάχος την υπόλοιπη ομάδα αποτελούσαν οι Σπυρίδων Λάζαρος, Κωνσταντίνος Λάζαρος, Αντώνιος Τσίτας, Σπυρίδων Βέλλας, Γεώργιος Παπαχρήστου,Κωνσταντίνος Παρνασσάς και Παναγιώτης Τριβουλίδας. Ήταν αθλητής της Γ.Ε. Πατρών.

Πανελλήνιοι αγώνες 1906 : 1ος με την ομάδα διελκυστίνδας της ΓΕΠ

πηγές : Βικιπαίδεια και το αντίστοιχο άρθρο όπου υπάρχει αρχείο των συγγραφέων

Γεώργιος Ψάχος

Ο Γεώργιος Ψάχος (1872 - ? ) ήταν Έλληνας 2ος ολυμπιονίκης απο την Πάτρα στην Μεσολυμπιάδα της Αθήνας το 1906 στο Αγώνισμα της Διελκυστίνδας με την εθνική ομάδα. Αδελφός του ήταν ο επίσης ολυμπιονίκης στο ίδιο αγώνισμα, ο Βασίλειος Ψάχος την υπόλοιπη ομάδα αποτελούσαν οι Σπυρίδων Λάζαρος, Κωνσταντίνος Λάζαρος, Αντώνιος Τσίτας, Σπυρίδων Βέλλας, Γεώργιος Παπαχρήστου,Κωνσταντίνος Παρνασσάς και Παναγιώτης Τριβουλίδας. Ήταν αθλητής της Γ.Ε. Πατρών.

Πανελλήνιοι αγώνες 1906 : 1ος με την ομάδα διελκυστίνδας της ΓΕΠ

 Πηγές :
Βικιπαίδεια  και το αντίστοιχο άρθρο όπου υπάρχει αρχείο των συγγραφέων

Νικόλαος Ανδριακόπουλος

Ο Νικόλαος Ανδριακόπουλος ήταν Έλληνας αθλητής της γυμναστικής, ο οποίος αναδείχθηκε Ολυμπιονίκης, κατακτώντας το χρυσό μετάλλιο στο αγώνισμα της αναρρίχησης επί κάλω το 1896.

Σε ηλικία 15 χρονών γράφτηκε στον Παναχαϊκό Γυμναστικό Σύλλογο, από όπου και διαγράφηκε λίγα χρόνια αργότερα. Αποχώρησε και μαζί με άλλους αθλητές και ίδρυσε την ΓΕ Πατρών, πριν τους ολυμπιακούς αγώνες είχε επιστρέψει στον Παναχαϊκό . Αξιοσημείωτο το γεγονός ότι οι δυο σύλλογοι συγχωνεύτηκαν το 1923 σε Παναχαϊκή Γ.Ε.. Η μεγάλη μυϊκή του δύναμη οδήγησε τον Ανδριακόπουλο σε πολλές μεγάλες επιτυχίες.

Το 1896 συμμετείχε σαν φίλαθλος στην πρώτη Ολυμπιάδα της Αθήνας, καθότι ο Παναχαϊκός είχε αποχωρήσει από τούς Αγώνες. Αναδείχτηκε πρώτος ολυμπιονίκης στην Αναρρίχηση επί κάλω στις 29 Μαρτίου 1896 με χρόνο 23.4. Στον αγώνα συμμετείχαν δύο Έλληνες και 10 ξένοι αθλητές. Παράλληλα κατέκτησε ένα αργυρό μετάλλιο με την γυμναστική ομάδα του Πανελληνίου Γ.Σ.. Όταν επέστρεψε στην Πάτρα στις 5 Απριλίου, έτυχε πρωτοφανούς υποδοχής: Όλα τα καταστήματα και τα μπαλκόνια ήταν σημαιοστολισμένα. Όταν το τρένο έφτασε στην αποβάθρα, είχαν παραταχθεί δεξιά και αριστερά οι αθλητές του Παναχαϊκού και της ΓΕ Πατρών καθώς και μια μπάντα. Κάτω από τις επευφημίες και τις ζητωκραυγές των Πατρινών σηκώθηκε στα χέρια από φίλους του, οι οποίοι των μετέφεραν στην Πλατεία Γεωργίου Α'. Εκεί τιμήθηκε με μετάλλια και επαίνους από τους φορείς και από τα δυο αθλητικά σωματεία της πόλης. Την άλλη μέρα ανακοινώθηκε ότι κατά τη διάρκεια των πανηγυρισμών έχασε το μετάλλιο του, το οποίο όμως βρήκε κάποιος φοιτητής από την Ναύπακτο και του το επέστρεψε έπειτα από έναν μήνα.

Φοίτησε στην νομική, άσκησε για λίγα χρόνια την δικηγορία και στη συνέχεια έγινε συμβολαιογράφος. Το 1906 μάλιστα εξέδωσε το βιβλίο "Πραγματεία περί γάμου". Με το τέλος της καριέρας του ασχολήθηκε διοικητικά με τον Παναχαικό.

Επίσης κατέκτησε νίκες και στους Β΄ Εσωτερικούς Αγώνες του Παναχαϊκού Γυμναστικού Συλλόγου.

Στους πανελλήνιους του 1896 : 1oς Αναρρίχηση επι κάλωΆλλες νίκες

Επίσης κατέκτησε νίκες και

Β΄ Εσωτερικοί Αγώνες Παναχαϊκού Γυμναστικού Συλλόγου το 1893 : 1ος Άλμα απλούν καθ' ύψος υπέρ σχοινίου

Β΄ Σωτήρια 1902: 1ος στην Πάλη

------------------------------

Πηγές : Βικιπαίδεια και το αντίστοιχο  άρθρο όπου υπάρχει και αρχείο των συγγραφέων του άρθρου

Επετειακό Ημερολόγιο Αχαιών-3

Ο Σύνδεσμος Φιλάθλων Παναχαϊκής Αχαιοί-3 ετοίμασε ένα όμορφο ημερολόγιο για το 2011 και ταυτόχρονα επετειακό για την συμπλήρωση των 120 χρόνων του συλλόγου.

θα αντιγράψω το κείμενο από το φόρουμ των Αχαιών-3 :

Το ημερολόγιο κοστίζει 8 ευρώ σε χαρακτήρα οικονομικής ενισχύσεως με κοινωνικό χαρακτήρα αφού μέρος των εσόδων του θα μοιραστεί στον Κωστόπουλο, στη Χρυσαλία αλλά και στο Χαμόγελο του Παιδιού

Όσοι θα ήθελαν να το έχουν στην συλλογή τους μπορούν να το προμηθευτούν από το στέκι του συνδέσμου  από την Δευτέρα 20/12 καθημερινά

Βιβλίο : Παγκεφαλληνιακός Γ.Σ. το ταξίδι στον αιώνα

Σήμερα θα αναφερθούμε σε ένα βιβλίο , το "Παγκεφαλληνιακός Γυμναστικός Σύλλογος - το ταξίδι στον αιώνα" της Ευρυδίκης Λειβαδά - Ντούκα.  Το βιβλίο εκδόθηκε το 2006 και δινόταν δωρεάν, λίγες σελίδες, 22, και μικρό μέγεθος.

Το βιβλίο καταπιάνεται με την ιστορία του αθλητισμού του Παγκεφαλληνιακού αλλά και το αθλητικό ξεκίνημα της Κεφαλλονιάς, πολλά στοιχεία και φωτογραφίες . Εξιστορεί τους πρώτους αθλητικούς και ποδοσφαιρικούς αγώνες που έγιναν στην Κεφαλλονιά αλλά και που συμμετείχε ο Παγκεφαλληνικαός, όπως οι Παναχαϊκοί αγώνες. Αργότερα με την επανίδρυση του συλλόγου μας εξιστορεί την ίδρυση της Ε.Π.Σ. Κεφαλληνίας και των πρωταθλημάτων που πήρε μέρος ο Παγκεφαλληνιακός.

Το αναφέρω εδώ λόγω της συμμετοχής των ομάδων του νησιού τότε στα τοπικά πρωταθλήματα της Αχαΐας . Πολύ καλή δουλειά με πολλά στοιχεία και 2 σπάνιες φωτογραφίες από τους Παναχαϊκούς αγώνες του 1925.

Πρόμαχος ο Πελληνεύς

Ο Πρόμαχος από την Αχαϊκή πόλη Πελλήνη γιος του Δρύωνα ολυμπιονίκης στο παγκράτιο. Ο Πρόμαχος είχε νικήσει στην 94η Ολυμπιάδα το 404 πχ. Οι συμπολίτες του  έστησαν άγαλμα από πέτρα και χαλκό στο γυμνάσιο της αρχαίας Ολυμπίας.

Ο Πρόμαχος επίσης ήταν νικητής στα Νέμεα και στα Ίσθμια ενώ πήρε μέρος και στον πόλεμο μεταξύ της Πελλήνης και των Κορινθίων.

ἐνταῦθα ἀνὴρ Πελληνεὺς ἕστηκε Πρόμαχος ὁ Δρύωνος, ἀνελόμενος παγκρατίου νίκας, τὴν μὲν Ὀλυμπίασι, τρεῖς δ' Ἰσθμίων καὶ Νεμέᾳ δύο: καὶ αὐτοῦ καὶ εἰκόνας ποιήσαντες οἱ Πελληνεῖς τὴν μὲν ἐς Ὀλυμπίαν ἀνέθεσαν, τὴν δὲ ἐν τῷ γυμνασίῳ, λίθου ταύτην καὶ οὐ χαλκοῦ. [6] λέγεται δὲ καὶ ὡς Κορινθίου συνεστῶτος πολέμου Πελληνεῦσιν ἀποκτείνειεν ὁ Πρόμαχος πλείστους τῶν ἀντιτεταγμένων.

Σώστρατος ο Πελληνεύς

Ο Σώστρατος από την Αχαϊκή πόλη Πελλήνη ήταν νικητής στην 80η ολυμπιάδα του 460 π.Χ. στο στάδιο.

Όπως μας πληροφορεί ο Παυσανίας στα Αχαϊκά , η νίκη του είχε ιδιαίτερη αξία αφού μετά από πολλά χρόνια Αχαιός αθλητής νίκησε σε αγώνες της Ολυμπίας. Τελευταίος ήταν ο Οιβώτας στην 6η Ολυμπιάδα , ο Οιβώτας επειδή οι Αχαιοί δεν του απένειμαν τις ανάλογες τιμές τους έριξε κατάρα να μην κερδίσουν πάλι στους αγώνες. Όταν επιτέλους μετά από χρόνια αποφάσισαν αυτοί να τον τιμήσουν έσπασε και η κατάρα!

Το αρχαίο κείμενο όπου ο Παυσανίας μας λέει για την κατάρα του Οιβώτα :
"ἐν δὲ τῇ χώρᾳ τῇ Δυμαίᾳ καὶ τοῦ δρομέως Οἰβώτα νικήσαντι Ὀλύμπια Ἀχαιῶν πρώτῳ γέρας οὐδὲν ἐξαίρετον παρ' αὐτῶν ἐγένετο εὕρασθαι: καὶ ἐπὶ τούτῳ κατάρας ὁ Οἰβώτας ἐποιήσατο μηδενὶ Ὀλυμπικὴν νίκην ἔτι Ἀχαιῶν γενέσθαι. καὶ--ἦν γάρ τις θεῶν ᾧ τοῦ Οἰβώτα τελεῖσθαι τὰς κατάρας οὐκ ἀμελὲς ἦν--διδάσκονταί ποτε οἱ Ἀχαιοὶ καθ' ἥντινα αἰτίαν στεφάνου τοῦ Ὀλυμπίασιν ἡμάρτανον, διδάσκονται δὲ ἀποστείλαντες ἐς Δελφούς: [14] οὕτω καὶ ἄλλα ἐς τιμήν σφισι τοῦ Οἰβώτα ποιήσασι καὶ τὴν εἰκόνα ἀναθεῖσιν ἐς Ὀλυμπίαν Σώστρατος Πελληνεὺς σταδίου νίκην ἔσχεν ἐν παισί. διαμένει δὲ ἐς ἐμὲ ἔτι Ἀχαιῶν τοῖς ἀγωνίζεσθαι μέλλουσι τὰ Ὀλύμπια ἐναγίζειν τῷ Οἰβώτᾳ, καὶ ἢν κρατήσωσιν, ἐν Ὀλυμπίᾳ στεφανοῦν τοῦ Οἰβώτα τὴν εἰκόνα

Ξενοφών ο Αιγιεύς

Με το ίδιο όνομα , Ξενοφών, έμειναν γνωστοί δύο Αιγιώτες νικητές των αρχαίων ολυμπιακών αγώνων, νικητές και οι δύο στο ίδιο αγώνισμα το παγκράτιο.

Ο ένας είχε νικήσει το 380 π.Χ.. στην 100η Ολυμπιάδα. Και ο δεύτερος γιος του Μενεφύλλου νικητής το 60 π.Χ. στην 180η ολυμπιάδα.

Χαίρων ο Πελληνεύς

Ο Χαίρων από την Πελλήνη , πόλη των Αχαιών ( Αρχαίας Αχαΐας) τότε, σήμερα η Πελλήνη γεωγραφικά ανήκει στον Νομό Κορίνθου με την διοικητική διαίρεση του Ι. Καποδίστρια το 1828 .

Ο Χαίρων είχε νικήσει 4 φορές σε ολυμπιακούς αγώνες στο αγώνισμα της πάλης. Νίκησε κατά σειρά στην 106η Ολυμπιάδα το 356 π.Χ., στην 107η Ολυμπιάδα το 352 π.Χ., στην 108η Ολυμπιάδα το 348 π.Χ. και στην 109η Ολυμπιάδα το 344 π.Χ.

Οι τέσσερις νίκες του Χαίρων  τον κατατάσσουν ανάμεσα στους μεγαλύτερους παλαιστές της αρχαιότητας , εφόσον περισσότερες νίκες είχαν μόνο οι Λακεδαιμόνιοι Ιπποσθένης με έξι νίκες και ο Ετοιμοκλής με πέντε νίκες

Αγήσαρχος ο Τριταιεύς

Ο Αγήσαρχος ( Ἀγήσαρχος ὁ Αἱµοστράτου Τριταιεύς) από την αρχαία Τρίτεια πόλη Αχαϊκή και κατά διαστήματα Αρκαδική . Μάλιστα την εποχή που νίκησε στην Ολυμπία η Τρίτεια βρισκόταν υπό την κατοχή των Αρκάδων και ο Παυσανίας τον αναφέρει Αρκάδα.

Ήταν γιος του Αιμόστρατου ή κατά άλλους του Αρχέστρατου και ολυμπιονίκης την 126η Ολυμπιάδα το 272 π.Χ. στο αγώνισμα της πυγμής παίδων. Μετά την νίκη του οι συμπολίτες του έστησαν στην πόλη άγαλμα του έργο όπως αναφέρει ο Παυσανίας των γιων του Πολυκλή. Ο Αγήσαρχος ηταν μεγάλος αθλητής της εποχής του και θεωρούνταν ανίκητος με πολλές πρώτες νίκες σε όλους τους γνωστούς αγώνες της αρχαιότητας, Ανδριάντας του στην Ολυμπία τον αναφέρει  περιοδονίκη νικητή δηλαδή στα Πύθια, στα Νέμεα και στα Ίσθμια.


Το αρχαίο κείμενο από τα Ηλειακά του Παυσανία :

"Ἀγήσαρχον δὲ τὸν Αἱμοστράτου Τριταιέα κρατῆσαι μὲν πύκτας ἄνδρας ἐν Ὀλυμπίᾳ καὶ Νεμέᾳ τε καὶ Πυθοῖ καὶ ἐν Ἰσθμῷ μαρτυρεῖ τὸ ἐλεγεῖον, Ἀρκάδας δὲ τοὺς Τριταιεῖς εἶναι τοῦ ἐλεγείου λέγοντος ἀληθεύοντα εὕρισκον. πόλεων γὰρ τῶν ἐν Ἀρκαδίᾳ ταῖς μὲν ἐπειλημμέναις δόξης οὐδὲ τὰ ἐς τοὺς οἰκιστάς ἐστιν ἄγνωστα, τὰς δὲ ἐξ ἀρχῆς τε ὑπὸ ἀσθενείας ἀφανεστέρας καὶ δι' αὐτὸ ἀνοικισθείσας ἐς Μεγάλην πόλιν, οὐ περιέχει σφᾶς γενόμενον ὑπὸ [τε] τοῦ Ἀρκάδων κοινοῦ δόγμα"

Βιβλίο : Ο Πατραϊκός Αθλητισμός

Το βιβλίο του Νικολάου Πολίτη Πατραϊκός Αθλητισμός σε δύο τόμους, είναι η πρώτη καταγραφή του αθλητισμού της πόλης έως το 1923 και την ίδρυση της Παναχαϊκής.

Ο πρώτος τόμος "Ο πατραϊκός αθλητισμός: Η πρώτη δεκαετία 1891-1900" είναι έκδοση του 1994 και ο δεύτερος "Ο πατραϊκός αθλητισμός: Από την εποχή του Τόφαλου ως την ίδρυση της Παναχαϊκής" είναι έκδοση 1997.

Δυστυχώς ο έγκριτος ερευνητής και ιστορικός της πόλης μας απεβίωσε και δεν πρόλαβε να συνεχίσει το έργο του. Απαραίτητο σε κάθε βιβλιοθήκη.

Τα βιβλία μπορείτε να τα βρείτε ακόμα ή στις Αχαϊκές εκδόσεις ή σε βιβλιοπωλεία.

Βιβλίο : Αχαϊα Περί Αθλητικού Παρελθόντος

Το βιβλίο του Κώστα Κοκκοβίκα , έκδοσης 2004, Αχαία Περί Αθλητικού Παρελθόντος , αναφέρεται στα πρώτα χρόνια , στη γέννηση του Πατραϊκού αθλητισμού. Δεν πρέπει να λείπει από καμία βιβλιοθήκη.

Ένθετο : Δόξα Παραλίας 1968 - 2003 Απ' το παρελθόν στο μέλλον

Το ένθετο : Δόξα Παραλίας 1968 - 2003 Απ' το παρελθόν στο μέλλον της εφημερίδας sportweek , ένα μικρό σε σελίδες ένθετο-βιβλιαράκι, είναι η μοναδική προσπάθεια καταγραφής της ιστορίας, σύντομης, της Δόξας Παραλίας. Κυκλοφόρησε το 2003 την χρονιά που ο σύλλογος έπαιξε στον τελικό του πρωταθλήματος Αχαΐας. Πλούσιο φωτογραφικό υλικό και ιστορικά στοιχεία για την Δόξα.

Αθλητικά περιοδικά της πόλης

Εδώ θα θυμίσουμε δύο περιοδικά που κυκλοφορούσαν στην πόλη μας, τα τελευταία δύο συγκεκριμένα. Δυο πολύ καλές προσπάθειες που δεν είχαν τίποτα να ζηλέψουν από τα αντίστοιχα έντυπα πανελλήνιας εμβέλειας.

Το ένα είναι το Western Sports το τεύχος ειναι του 2005 , και το Sportivo West, το τεύχος είναι του 2007

Βιβλίο : Πατρινό Αθλητικό Πανόραμα

Το Πατρινό Αθλητικό Πανόραμα του Βασιλείου Οικονομόπουλου, μηνιαία έκδοση όπως έγραφε στον τίτλο του, αγνοώ εάν κυκλοφόρησε πάλι. Κυκλοφόρησε το 1994 με αναφορά σε όλες τις ομάδες του τοπικού πρωταθλήματος φωτογραφικό υλικό και ιστορικά στοιχεία στις περισσότερες, αναφέρεται ακόμα και στο ανεπίσημο πρωτάθλημα της ίδιας περιόδου. Παρόλα τα λάθη που περιέχει σε ιστορικά στοιχεία πιστεύω ότι είναι κάτι που δεν θα έπρεπε να λείπει από καμία βιβλιοθήκη.

Τότε το βιβλίο αυτό κυκλοφόρησε και πωλήθηκε στα περίπτερα , είχε γίνει μάλιστα ανάρπαστο, δεν ξέρω αν υπάρχουν αντίτυπα.

Βιβλίο : Ναυτικός Όμιλος Πατρών 80 χρόνια χρυσής ιστορίας στον υγρό στίβο

Το βιβλίο Ναυτικός Όμιλος Πατρών 80 χρόνια χρυσής ιστορίας στον υγρό στίβο του Νίκου Τόμπρου , έκδοση 2010. Όπως μαρτυρά και ο τίτλος μιά πρώτη καταγραφή της ιστορίας του Ναυτικού Ομίλου της πόλης μας με πλούσιο φωτογραφικό υλικό. Σας το προτείνουμε ανεπιφύλακτα . Το βιβλίο πωλείται στα γραφεία του συλλόγου στο Κολυμβητήριο της Ακτής Δυμαίων.

Λεύκωμα : 1880-1980 100 χρόνια Πατραϊκό ποδόσφαιρο

Το Λεύκωμα 1880-1980 100 χρόνια Πατραϊκό ποδόσφαιρο , μιά έκδοση του Οργανισμού νεολαίας & άθλησης του Δήμου Πατρέων εκδόθηκε το 2006 και παρουσιάστηκε στην ομώνυμη έκθεση στον "Έσπερο".

Πάρα πολύ καλό λεύκωμα με πλήθος φωτογραφιών πολλές άγνωστες στο ευρύ κοινό. Εξέχουσα πρώτη προσπάθεια καταγραφής του τοπικού ποδοσφαίρου. Μόνο μελανό σημείο η κακή βιβλιοδεσία , όλα τα φύλλα διαλύονταν. Το βιβλίο κυκλοφόρησε και σε CD.

Όσοι ενδιαφέρεστε , σας το προτείνουμε ανεπιφύλακτα, επικοινωνήστε με τον ΟΝΑΠ, δεν ξέρω αν υπάρχουν ακόμα αντίτυπα.

Βιβλίο : "ΑΠΣ Φωστήρας" Οβρυάς Νομού Αχαίας 1969-2004

Το Βιβλίο "ΑΠΣ Φωστήρας" Οβρυάς Νομού Αχαΐας 1969-2004 του Βασίλειου Κυριαζή κυλοφόρησε το 2004 και αναφέρεται όπως γράφει και ο τίτλος στον Φωστήρα Οβρυάς προσπαθώντας να καταγράψη την ιστορία του. Το περιεχόμενό του αναφέρεται περιληπτικά στην ιστορία της ομάδας με πλούσιο φωτογραφικό υλικό. Την χρονιά που γράφτηκε , 2004, ο σύλλογος προετοιμαζόταν για την δεύτερη παρουσία του στην Δ΄εθνική κατηγορία.

Για όσους ενδιαφέρονται να το αποκτήσουν θα απευθυνθούν είτε στα γραφεία του συλλόγου είτε στον κύριο Β. Κυριαζή δικηγόρο και συγγραφέα του βιβλίου.